Opiłki w oleju?
Mimo ciągłego doskonalenia konstrukcji silników i wykorzystywania zaawansowanych technologii, producenci nadal borykają się z problemami związanymi z jednostkami napędowymi. Jednym z najczęściej występujących problemów są opiłki metalu w oleju, za które często odpowiadają również zaniedbania użytkowników pojazdów. Jak można się przed nimi uchronić i skąd się one biorą? Czy regularna wymiana oleju wystarczy, aby zapobiec temu problemowi?
Opiłki w oleju są wynikiem tarcia między metalowymi elementami, takimi jak ścianki cylindra i pierścienie tłokowe. Jak łatwo się domyślić, jest to zjawisko niepożądane. Inżynierowie silników starają się ograniczyć ten problem na etapie projektowania układów olejowych. Jednak stworzenie idealnej warstwy olejowej, która eliminowałaby tarcie we wszystkich miejscach styku, jest niemożliwe.
W typowych silnikach tłokowych wyróżnia się trzy główne typy pierścieni:
- Uszczelniające – zwane również pierścieniami kompresyjnymi, są zamontowane w górnej części tłoka. Ich głównym zadaniem jest zapobieganie przedostawaniu się spalin do skrzyni korbowej oraz utrzymanie ciśnienia w komorze spalania. Obecnie kładzie się na to szczególny nacisk, ponieważ surowe normy ekologiczne wymagają ograniczenia spalania oleju silnikowego.
- Zgarniające – są odpowiedzialne za usuwanie nadmiaru oleju ze ścianek cylindra i zapobieganie jego przedostawaniu się do komory spalania. Dzięki temu zapewniają one odpowiednie smarowanie i minimalizują zużycie oleju.
- Uszczelniająco-zgarniające - łączą w sobie funkcje obu poprzednich typów pierścieni. Zapewniają one zarówno szczelność komory spalania, jak i efektywne usuwanie nadmiaru oleju ze ścianek cylindra.
Warto jednak pamiętać, że opiłki metalu w oleju nie pojawiają się jedynie z powodów konstrukcyjnych (na etapie produkcji), ale także z powodu zaniedbań użytkowników pojazdów (na etapie eksploatacji). To właśnie od właścicieli pojazdów w dużej mierze zależy, czy uda się zapobiec nagromadzeniu opiłków w oleju silnikowym. O czym więc należy pamiętać?
Regularna wymiana oleju jest jednym z kluczowych elementów utrzymania silnika w dobrej kondycji. Olej nie tylko smaruje, ale także oczyszcza silnik z zanieczyszczeń. Z czasem olej traci swoje właściwości smarne i ochronne, co może prowadzić do zwiększonego tarcia i powstawania opiłków. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie zaleceń producenta dotyczących częstotliwości wymiany oleju.
Oprócz regularnej wymiany oleju, należy także zadbać o jego odpowiednią jakość. Stosowanie olejów niskiej jakości lub nieodpowiednich dla danego typu silnika może przyczynić się do szybszego zużycia jego elementów. Warto inwestować w oleje rekomendowane przez producenta, które są przystosowane do specyficznych wymagań naszego silnika.
Innym istotnym aspektem jest kontrola poziomu oleju. Zbyt niski poziom oleju może prowadzić do niewystarczającego smarowania i w konsekwencji do powstawania opiłków. Regularne sprawdzanie poziomu oleju i jego uzupełnianie w razie potrzeby jest prostą, ale bardzo ważną czynnością.
Nie można też zapominać o filtrze oleju. Jego zadaniem jest wychwytywanie zanieczyszczeń, w tym opiłków metalu. Filtr oleju również ulega zużyciu i z czasem przestaje spełniać swoją funkcję. Regularna wymiana filtra oleju jest równie ważna, jak wymiana samego oleju.
Jeśli choć trochę znasz budowę silnika, to wiesz, że po jego wyłączeniu i zatrzymaniu pracy pompy olejowej, olej spływa do miski olejowej. Przy ponownym uruchomieniu silnika olej musi być na nowo wtłoczony do układu smarowania. Co to oznacza w praktyce? Pierwsze chwile po uruchomieniu silnika są szczególnie trudne dla stykających się metalowych części. Dlatego warto unikać wysokich obrotów i nadmiernego obciążania silnika na początku jazdy, aby dać mu czas na osiągnięcie odpowiedniej temperatury pracy i pełne rozprowadzenie oleju.
Skontroluj poziom rozrzedzenia oleju.
Srebrne opiłki w oleju są często wskaźnikiem problemów z właściwościami smarnymi oleju, które mogą ulec pogorszeniu w wyniku rozcieńczenia przez paliwo lub czynnik chłodzący, taki jak płyn chłodzący. Rozcieńczenie oleju przez paliwo może wystąpić w kilku scenariuszach. Na przykład, podczas rozruchu zimnego silnika, nadmierna ilość paliwa może dostać się do cylindra. To paliwo, nie mając możliwości pełnego spalenia, spływa po ściankach cylindra wprost do miski olejowej, zmniejszając efektywność smarowania.
Takie zjawisko może być również spowodowane przez błędne informacje wysyłane do centralki silnika przez uszkodzony czujnik. Jeśli czujnik temperatury lub inny czujnik związany z układem paliwowym działa nieprawidłowo, może to prowadzić do wtrysku nadmiernej ilości paliwa, co w konsekwencji prowadzi do rozcieńczenia oleju. W takim przypadku, centralka silnika otrzymuje fałszywe dane, co skutkuje dostarczeniem większej dawki paliwa niż jest to konieczne.
Z kolei rozcieńczanie oleju przez płyn chłodzący jest najczęściej wynikiem uszkodzeń mechanicznych. Jednym z typowych problemów jest uszkodzenie uszczelki pod głowicą. Uszczelka ta oddziela kanały olejowe od kanałów chłodzących, a jej uszkodzenie może prowadzić do mieszania się oleju z płynem chłodzącym. Inne możliwe uszkodzenia to pęknięcia w bloku silnika lub głowicy cylindra, które również mogą umożliwić przedostawanie się płynu chłodzącego do układu olejowego.
Niestety, nie da się całkowicie zapobiec powstawaniu opiłków metalu w oleju silnikowym. Możesz je jednak w dużym stopniu ograniczyć, stosując się do powyższych instrukcji. Pamiętaj – dobry olej to podstawa efektywnej i bezawaryjnej pracy silnika!