Głowica silnika i jej rola w pracy jednostki napędowej
Głowica silnika to element, który zamyka komory spalania od góry i odpowiada za wiele procesów kluczowych dla pracy jednostki napędowej. W jej wnętrzu znajdują się zawory, gniazda zaworowe, kanały dolotowe i wylotowe, a także kanały, przez które przepływa płyn chłodzący i olej. W nowoczesnych konstrukcjach montowane są również świece zapłonowe czy wałek rozrządu.
Podstawowym zadaniem głowicy jest zachowanie szczelności komory spalania oraz udział w wymianie gazów – dostarczaniu powietrza i odprowadzaniu spalin. Z uwagi na pracę w wysokich temperaturach oraz pod dużym obciążeniem mechanicznym, należy do najbardziej obciążonych części silnika.
Głowicę można dostrzec, zaglądając pod maskę – choć zazwyczaj przykryta jest plastikową osłoną. Umieszczona jest na górze bloku silnika i przykręcona mocnymi śrubami. Na pierwszy rzut oka wygląda dość niepozornie, jednak w rzeczywistości jest to skomplikowana konstrukcja, w której precyzyjnie współpracują ze sobą liczne elementy. To tutaj koordynowana jest praca tłoków i zaworów, a wszelkie problemy z tym podzespołem mogą przełożyć się na spadek osiągów, a nawet unieruchomienie pojazdu.
Budowa głowicy silnika
Głowica nie jest jednolitym elementem. Tworzą ją m.in.:
- kanały wodne i olejowe,
- prowadnice zaworowe,
- sprężyny zaworowe,
- gniazda zaworowe,
- w niektórych rozwiązaniach także wałek rozrządu.
Wszystkie te elementy muszą być idealnie dopasowane i pracować w synchronizacji, aby silnik działał prawidłowo. Nawet drobne nieprawidłowości mogą powodować nierówną pracę jednostki czy nadmierne wibracje.
Uszczelka pod głowicą – mała część o dużym znaczeniu
Pomiędzy blokiem silnika a głowicą znajduje się cienka uszczelka. Choć niepozorna, pełni niezwykle ważną rolę – odpowiada za szczelność układu, zapobiegając mieszaniu się oleju z płynem chłodniczym i utrzymując prawidłowe warunki spalania.
Jej uszkodzenie należy do najczęstszych awarii jednostek napędowych. Problem ten może rozwijać się stopniowo, a pierwsze objawy bywają łatwe do przeoczenia.
Objawy zużytej lub uszkodzonej uszczelki pod głowicą
1. Zmiany w oleju i płynie chłodniczym
- biały, kremowy osad („masło”, „majonez”) pod korkiem wlewu oleju, powstający w wyniku przedostawania się płynu chłodniczego do oleju,
- tłusta warstwa olejowa w płynie chłodniczym,
- nieuzasadnione ubywanie płynu chłodniczego, mimo braku wycieków.
2. Nietypowe spaliny
- biały dym z rury wydechowej – świadczy o spalaniu płynu chłodniczego w cylindrach,
- czasami ciemniejsze, gryzące spaliny, jeśli do komory spalania trafia olej.
3. Praca silnika
- falujące obroty na biegu jałowym,
- spadek mocy i dynamiki,
- trudności z uruchomieniem silnika, zwłaszcza na zimno.
4. Wzrost temperatury
- silnik przegrzewa się nawet przy spokojnej jeździe,
- częste ostrzeżenia o zbyt wysokiej temperaturze pracy,
- bulgotanie lub wrzenie płynu chłodniczego w zbiorniczku wyrównawczym.
5. Inne sygnały
- zapach spalin w kabinie lub w zbiorniczku wyrównawczym,
- nadmierne ciśnienie w układzie chłodzenia (twarde przewody chłodnicy).
Dlaczego nie wolno ignorować objawów?
Niesprawna uszczelka pod głowicą prowadzi do utraty szczelności silnika, a to z kolei może skutkować przegrzaniem, poważnymi uszkodzeniami głowicy, tłoków czy cylindrów. Im dłużej kierowca zwleka z reakcją, tym większe ryzyko kosztownej awarii. Wymiana uszczelki pod głowicą to złożony i kosztowny proces. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest profilaktyka – regularne przeglądy, kontrola płynów i stosowanie oleju silnikowego wysokiej jakości.
