Cząstki stałe oraz pył wrogiem naszego silnika!
Podczas pracy silnika w oleju pojawiają się różnego rodzaju zanieczyszczenia, negatywnie wpływające na jego pracę i trwałość. Ze względu na pochodzenie można mówić o zanieczyszczeniach zewnętrznych i wewnętrznych względem silnika. Część z zanieczyszczeń ma tendencję do tworzenia osadów na powierzchniach wewnętrznych silnika, czemu przeciwdziałać można poprzez zaprogramowanie odpowiednich własności oleju silnikowego.
- Z zewnątrz przedostają się na ogół cząstki stałe (pył) wraz z powietrzem, paliwem i olejem świeżym wprowadzanym do odpowiednich układów silnika. Ilość tych zanieczyszczeń zależy od czystości substancji zasilających, od jakości ich filtrowania na "wejściu" do silnika oraz, oczywiście, od staranności obsługi technicznej. Może się tą drogą pojawić również pewna niewielka ilość wody rozpuszczonej w paliwie, oleju świeżym, czy też zawartej pod postacią pary wodnej w powietrzu.
- Na zanieczyszczenia pochodzenia wewnętrznego składają się pozostające w silniku nowym lub po remoncie cząstki pyłu, opiłków, brudu itp., produkty zużycia trących się elementów silnika, produkty spalania paliwa i części oleju przedmuchiwane z komory spalania (sadza, bezwodniki kwasu siarkawego i siarkowego, woda) oraz produkty utleniania oleju. Należy również wspomnieć o przeciekach paliwa do miski olejowej, spowodowanych "podciekaniem" wtryskiwaczy w silnikach wysokoprężnych lub zbyt bogatą mieszanką w silnikach z zapłonem iskrowym.
Przyczyną pojawiania się wielu różnorodnych substancji zanieczyszczających jest proces utleniania, szczególnie ułatwiony w czasie smarowania, gdy olej znajduje się w cienkiej warstewce, w podwyższonej temperaturze, przy jednoczesnym katalitycznym wspomaganiu utleniania przez metaliczne podłoże. W silniku spalinowym utlenianie zachodzi w misce olejowej oraz na gładzi cylindrowej i w dolnych partiach tłoka, natomiast w strefie górnych pierścieni tłokowych przeważa proces rozkładu termicznego i spalania oleju.